Masterplan en energieconcept voor een klimaatneutrale woonwijk, Leuven, BE

Dit innovatieve masterplan toont hoe woonverdichting in een suburbane context mogelijk is en een meerwaarde kan betekenen voor de omgeving. Het toont hoe door compact te bouwen voldoende open ruimte opengehouden kan worden om de site uit te werken als een bos dat intermedieert tussen de nieuwe wijk en de bestaande omgeving. Het bos geeft de wijk een sterke identiteit en biedt meerwaarde op vele vlakken, van recreatie tot biodiversiteit. Het landschap en de bebouwing maken samen de klimaatneutrale ambities waar.

De nieuwe wijk is een bos. Het bos bepaalt het uitzicht en de identiteit. Binnen de doorlopende bossfeer worden er verschillende deelruimtes met een eigen functie afgebakend, van een rustig natuurbos over een actief speelbos tot een productief voedselbos. Deze kunnen zowel gebruikt worden door de nieuwe bewoners als door de omwonenden. De nieuwe woongebouwen gaan zoveel mogelijk in interactie met het bos, de verharding wordt tot een minimum beperkt en zowel open ruimte als bebouwing worden op een natuurinclusieve manier uitgewerkt.

Om tot een klimaatneutrale wijk te komen moet de CO2-uitstoot geminimaliseerd worden. Hiervoor wordt gewerkt op drie sporen: uitstoot door verbruik (energievraag minimaliseren, lokale hernieuwbare bronnen, …), uitstoot ingebed in de constructie (materialen, circulariteit, …) en captatie door het nieuwe bos. Om tot een regenwaterneutrale wijk te komen wordt het hellende terrein in terrassen aangelegd en voorzien van wadi’s, zodat het water tijd en plaats krijgt om ter plekke te infiltreren.

De compacte bebouwing wordt geconcentreerd in twee flexibele bouwvelden, aansluitend op bestaande buren maar tegelijkertijd afstand houdend met een ruime bosstrook. De locatie en de context bepalen uiteenlopende wooncondities en potenties voor een diversiteit aan typologieën, van tijdelijke woning voor buitenlandse onderzoekers aan de universiteit tot sociale huurwoningen. Vijf clusters van gebouwen worden georganiseerd rond woonhoven. Collectieve functies, zoals buurtlokalen en fietsenstallingen, verlevendigen de hoven. De verschillende doelgroepen worden rondom deze hoven vermengd.

De focus ligt op comfort en veiligheid voor zacht verkeer. Een nieuwe bovenlokale fietsroute loopt dwars door de wijk, die zo maximaal verknoopt met z’n omgeving en het fietsnetwerk. Het hart van de wijk bevindt zich waar deze route de Sint-Jansbergsesteenweg kruist op de overgang met de tuinwijk Ter Elst. De levendige wijkfuncties en bushalte worden aan dit nieuwe oversteekpunt geconcentreerd. De hele wijk is autovrij. Auto’s worden vanaf de Sint-Jansbergsesteenweg onmiddellijk begeleid naar twee ondergrondse parkings.

Projectgegevens

Opdracht

Opmaak van een masterplan en energieconcept voor een klimaatneutrale woonwijk

Samenwerking

LAMA (landschapsarchitect), DUSS (adviseur duurzaamheid en energie), MINT (mobiliteitsdeskundige)

Locatie

Sint-Jansbergsesteenweg, Heverlee, Leuven, BE

Schaal

9 ha projectgebied / 400 – 450 wooneenheden

Opdrachtgever

Stad Leuven i.s.m. KU Leuven en Dijledal

Status

Afgerond, 2020