grid icon

Visie en beeldkwaliteitsplan Open Ruimte, Nijlen, BE

Nijlen wil een voorbeeldgemeente worden op het vlak van open ruimtebeleid, slimme kernverdichting en identiteitsontwikkeling. De gemeente wil een regisseursrol opnemen en ruimtelijke ontwikkeling actief en strategisch sturen en inspireren. Het Open Ruimte Perspectief (ORP) zet een gebiedsdekkende visie uit voor de open ruimte van de gemeente, met inspirerende richtlijnen voor beeldkwaliteit en gedetailleerd ontwerpend onderzoek voor strategische locaties.

Een uitgebreide analyse toont dat Nijlen heel wat open ruimte troeven heeft, maar dat deze troeven te weinig worden uitgespeeld en op elkaar afgestemd. Ze toont ook dat er heel wat projecten in de open ruimte aan de gang zijn, maar dat het de gemeente aan een duidelijke visie ontbreekt om deze dynamieken in haar voordeel te kunnen sturen. Het ORP helpt de gemeente om strategische keuzes te maken met een duidelijke visie en gemeentelijke identiteit in het achterhoofd. Het biedt een toolbox om lopende projecten te begeleiden, op elkaar af te stemmen en naar een hoger niveau te tillen.

Het document is opgebouwd rond 6 strategische doelstellingen en een beeldkwaliteitsvisie. Er wordt gekozen om de belangrijkste attracties op het gebied van toerisme en recreatie te bundelen in clusters met een sterke identiteit, een bovenlokale uitstraling en geclusterde voorzieningen. De lineariteit van de populaire fietsroutes langs de Netes wordt doorbroken door duidelijke instappunten naar een hiërarchisch fiets- en wandelnetwerk doorheen de gemeente te voorzien. Het netwerk verknoopt de recreatieve bestemmingen en de vier dorpskernen, zodat bewoners gemakkelijker van de open ruimte kunnen genieten en recreanten hun weg vinden naar de voorzieningen in de kernen. ‘Dorpstuinen’ worden geïntroduceerd als overgangsfiguur tussen dorp en landschap en als verzamelplek voor open ruimtefuncties die bij de kern horen, zoals speeltuinen, sportinfrastructuur of moestuinen. Een gebiedsdekkende beeldkwaliteitsvisie zet inrichtingsprincipes uit die de leesbaarheid en de beleving van het Kempische landschap moeten versterken.

Een brede klankbordgroep met stakeholders actief in de open ruimte leverde expertise en maakte een snelle detectie van kansen en coalities mogelijk. De bevolking werd geraadpleegd aan de hand van enquêtes, tentoonstellingspanelen en een fietsroute langsheen cruciale plekken. De doorgedreven participatieve aanpak, gekoppeld aan inspirerend ontwerpend onderzoek, leidde tot nieuwe dynamieken, partnerschappen en een realisatiegerichte aanpak.

Gelijktijdig aan de opmaak van het ORP werd er ook aan een beeldkwaliteitsplan voor de dorpskernen gewerkt. Regelmatige afstemming heeft ervoor gezorgd dat beide plannen elkaar aanvullen tot een ruimtelijke visie voor de hele gemeente. Nijlen won de VRP-Planningsprijs 2018 voor deze vernieuwende aanpak en het resultaat ervan.

Projectgegevens

Opdracht

Opmaak van een ruimtelijke visie voor het toeristisch-recreatief landschap en beeldkwaliteitsplan open ruimte

Samenwerking

LAMA (landschapsarchitect)

Locatie

Nijlen, BE

Schaal

Gemeente

Opdrachtgever

Gemeente Nijlen

Status

Afgerond, 2018

Awards

VRP-Planningsprijs 2018